Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak, Enerji
Bakanı olduktan sonra TBMM’de kendi alanındaki ilk büyük yasa
değişikliği TBMM Genel Kurulu’na geldi. Enerji Piyasası Kanunu’ndaki
değişiklik, Yargıtay’ın “vatandaşdan alınamaz” dediği elektrik
kayıp-kaçak bedellerini, bu kez yasa yoluyla vatandaşa yüklemenin yolunu
açıyor.Kayıp-kaçak bedelinin kim tarafından ödeneceği konusu,
2013’te Enerji Piyasası Kanunu TBMM’den geçtiğinde bu yana tartışma
konusu. Elektrik dağıtım şirketlerinin bedeli vatandaşa yüklemesi
üzerine davalar açılmış, sonuçta Yargıtay “kayıp kaçak bedeli vatandaşa
yüklenemez” kararıyla, son noktayı koymuştu. Ancak Yargıtay’ın kararına
rağmen dağıtım şirketleri, 1 Ocak 2016’dan itibaren faturalardaki
kayıp-kaçak bedellerini “görünmez hale” getirmişlerdi.
YARGITAY KARARI, YASAYLA AŞILACAK
AKP’nin
TBMM’ye getirdiği yasa değişikliği önerisiyle, Yargıtay’ın vatandaşı
kurtardığı kayıp-kaçak bedelinin, bu kez yasa yoluyla, yeniden vatandaşa
yüklenmesinin önü açılıyor.Elektrik Mühendisleri Odası İzmir
Şubesi, TBMM’ye getirilen yasa değişikliği konusunda geçen hafta yaptığı
açıklamada, yapılmak istenenleri şöyle özetlemişti;* 1 Ocak 2016’dan itibaren uygulanan bedellerin gizlenmesine yönelik tarifeye yasal güvence sağlanacak* Yargıtay’ın “Kayıp kaçak bedeli vatandaşdan tahsil edilemez” kararı, yasa yoluyla yok hükmüne getirilecek* Abonelerin açtıkları kayıp-kaçak bedellerine ilişkin davalar engellenecek*
Mahkemeye gidip, tahsil edilen kayıp-kaçak bedelinin geri ödenmesi
yönünde karar alan abonelerin, bu parayı tahsil etmelerinin önü
kapatılacak.SADECE ELEKTRİK KONUSU DEĞİL; NÜKLEER ENERJİ KONUSU DA SIKINTILI
CHP,
yasanın görüşüldüğü TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabi Kaynaklar, Bilgi
ve Teknoloji komisyonunda getirilen kanun değişiklikleri konusunda
muhalefet şerhi koydu. CHP’nin koyduğu muhalefet şerhinde, yasanın
sadece elektrikteki kaçak-kayıp bedeli konusunda değil, çevre ve
mülkiyet hakkı konusunda da vatandaşın aleyhine hükümler içerdiği
vurgulandı. CHP’nin muhalefet şerhinde kayıp-kaçak bedellerinin
vatandaşa yüklenmesine yönelik itirazın yanısıra, şu itirazlar da
bulunuyor;* NÜKLEER ENERJİ İÇİN SAHİLLERE VE ZEYTİNLİKLERE EL KOYACAKLAR
Başta
Akkuyu olmak üzere, nükleer tesisi kurmak için kıyı ve sahillere,
askeri arazilere, yasak bölgelere ve zeytinlik sahalara, farklı
kanunlara istisna hükümler getirilerek girilmesinin önünü açacaktır. Bu
amaçla, Kıyı Kanunu ve Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin
Aşılattırılması Hakkında Kanunda istisna hükümler getirilmektedir.* YARGITAY’IN KAYIP KAÇAK KARARI ÇÖKERTİLECEK
Teklif
ile AKP, halkın yararına sonuçlanan mahkeme kararlarını uygulamamak
için, hukuksuz yasalarla adalete duvar örmektedir. Yargı kararları
kanunla çökertilmeye çalışılmaktadır. Teklif yasalaştığı takdirde,
Yargıtay'ın vermiş olduğu kayıp-kaçakların hukuksuzluğunu gösteren yargı
kararları hiçe sayılacak, kayıp-kaçak bedelleri bu defa yasa zoruyla
alınacak ve bugüne kadarki kayıp-kaçak bedelleri yaklaşık 36 milyon
aboneye geri ödenmeyecektir. 21 elektrik dağıtım şirketi bünyesinde,
sadece bir yıl içinde, 2013 verileriyle, 5.85 milyar TL'lik kayıp kaçak
bedeli oluşmuş, bu şirketlerin toplam elektrik dağıtım bedeli ise 3.5
milyar TL'de kalmıştır. Teklif yasalaşırsa, devam eden kayıp-kaçak
davalarına ve tüketici hakem heyetlerindeki başvurularda da
kayıp-kaçağın iptali ya da iadesine ilişkin başvurular sonuçsuz
kalabilecektir. Teklif, mahkemelerin ve tüketici hakem heyetlerinin
yetkisi üzerinde kısıtlayıcı bir düzenleme getirmeyi amaçlamaktadır.
Mahkemeler ve tüketici hakem heyetlerinin denetleme yetkisinin, itiraz
edilen bedellerin düzenleyici işlemlere uygunluğunun denetimi ile
sınırlanması hukuk devleti ilkesi ile bağdaşmamaktadır. Bu teklif, yargı
önünde hak arama özgürlüğüne, kazanılmış haklara açıkça aykırıdır.
Teklif, kayıp-kaçak bedellerinin tümüyle hukuksuz olduğu iddiasıyla dava
yoluna gitme yolunu tıkamakta, artık tarifenin yüksekliği iddiasıyla
dava yoluna gidilebileceğini ifade ederek hak arama ve yargı yolunu
kısıtlamaktadır. Düzenleme yasalaştığında, bu bedellere ilişkin
itirazlar, şirketlerin tarife ve gelirlerinin EPDK'nın düzenleyici
işlemlerine uygunluğunun denetimiyle sınırlı olacaktır.* ÇEVRE MEVZUATINA AYKIRI YAPILAŞMAYA AF GETİRİYORLAR
Elektrik
Piyasası Kanun Teklifi ile AKP, çevre mevzuatına tümüyle aykırı büyük
yapılaşmalara 2019 yılına kadar cezadan muafiyet getirecek, ÇED
mevzuatından istisna tutulacak yapılarla doğa talan edilecektir.
Teklifle, nükleer enerji için çevre talanına imza atılmakta; kıyı ve
imar, çevre mevzuatına aykırı hareket edilerek istisnalar
getirilmektedir. Bu düzenleme, Anayasamızın 56'ncı maddesinde yer alan
“Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi
geliştirmek, korumak ve kirliliği önlemek devletin ve vatandaşların
ödevidir” hükmüne aykırıdır, devlet kendi yazdığı mevzuata uymayarak,
çevre hakkını gözetmeyerek kamu yatırımlarını sürdürmeye ve özelleştirme
politikası yürütmeye zorlanacaktır.* TRT’YE PARA VERMEYE DEVAM EDECEĞİZ
Elektrik
Piyasası Kanun Teklifi ile AKP, faturalardaki TRT katılım payının
kaldırılmasına karşı çıkmış, 2013 yılı verileriyle, her yıl vatandaşın
800 milyon Lirasını almaya devam edecektir.* ACELE KAMULAŞTIRMA KARARLARI GENİŞLETİLİYOR
Teklif,
alışkanlık haline getirdiği “acele kamulaştırma” kararlarını
genişletmekte, yurttaşların mağduriyetlerini arttırmaktadır. Buna göre;
özel mülkiyete konu taşınmazlar yenilenebilir enerji kaynak alanı olarak
belirlenmesi halinde, söz konusu alanlar üzerinde 2942 sayılı
Kamulaştırma Kanununun 27 nci maddesi uyarınca acele kamulaştırma
yapılabilecektir.* 36 MİLYON ABONENİN ELEKTRİK FATURASI KABARACAK
Kanun teklifi, yaklaşık 36 milyon abonenin elektrik faturalarındaki yükleri katlamanın yolunu aramaktadır.